دوگانگى ذهن و تن، که دکارت به مدد آن با چنان مهارتى پى به شناخت ما مى‏برد و بنياد معرفت‏شناختى کهن را ديگرگون مى‏کند، اکنون بيش‌تر به زندان مى‏ماند تا پارادايمى مشکل‏گشا. کوشش سراسر عمر دکارت وقف توجيه و توصيف يگانگى در عين بيگانـگى ذهـن و تـن و بيگانگى در عين يگانگى اين دو جوهر شد. ولى قدر مسلّم آن است که نينديشيدن درباره‏ى آن محال مى‏نمايد. چه بخواهيم چه نخواهيم، دکارت را بايد آغازگاه کوشش براى فهم خودمان و نسبت‏مان با جهان قرار دهيم؛ زيرا هرچند با ظهور دکارت مشکلاتى رو مى‏نمايد، نيز ممکن است فلسفه‏ى او راه‏حل‏هايى براى بسيارى از مشکلات در بر داشته باشد.