آگاهي انسان نسبت به امور و حوادث جهان به ميزان پيشرفت علميِ اوست. گرچه در مباني علوم، حتي در رياضيات، مشكلاتي هست كه تاكنون مرتفع نشده است، با اين همه، ميزان قضاوت و پيش‌بيني انسان در رويدادهاي جهان، قوانين شناخته‌شده‌اي است كه بر اصل عليت مستقر است... هرچه اطلاع انسان نسبت به پديده‌هاي جهان گسترده شود، وسعت نظر او در پيش‌بيني‌هايش فراخ‌تر مي‌شود. بي‌شك دانش بر روي كره‌ي زمين دانشي انساني است، چه انسان با ديد و دريافت خود جهان را مي‌شناسد... برتراند راسل در اين كتاب به توضيح و تحليل اين امر مي‌پردازد و طرح جهان را آن‌گونه كه انسان تصوير مي‌كند (كه از آن گاهي به جهان‌بيني و گاهي به طرح علمي جهان ياد مي‌شود) مورد بررسي قرار مي‌دهد. در اين راستا، او نخست ماهيت و قلمروِ معرفت علمي را مورد بررسي قرار مي‌دهد، سپس از قدرت روزافزون عمل و تصرف در طبيعت كه از تكنيك علمي نتيجه مي‌شود سخن مي‌گويد، و آن‌گاه به بررسي تحولات اجتماع و نهادهاي سنتي مي‌پردازد.